June 01, 2009

15 thằng trên hòm người chết, ô hô hô...


Tặng người bị tôi dụ dỗ vào cướp biển

"Tôi còn nhớ, hắn đứng đưa mắt nhìn quanh cửa biển, miệng huýt sáo rồi cất tiếng hát bài hát cổ của bọn thủy thủ, bài hát ấy về sau hắn hát luôn.
Mười lăm thằng trên hòm người chết
Ô hô hô... Be rượu "rum" say tít cung thang...
Hắn hát to, giọng ồ ồ cũ kỹ..."
- Đảo giấu vàng

Chắc Stevenson cũng không thể ngờ được mấy câu "15 thằng..." của ông sẽ trở nên nối tiếng đến thế nào. Hình ảnh tên cướp biển nghiêng ngả bên be rượu rum, miệng ê a hát "15 thằng trên hòm người chết..." đã trở thành đặc trưng, đi vào trong hầu hết các tác phẩm văn học nghệ thuật cũng như trong trí tưởng tượng của mọi người về một cuộc sống cướp biển đầy lãng mạn trên biển khơi lồng lộng sóng gió.

Cuốn tiểu thuyết Đảo giấu vàng, Stevenson viết vào năm 1883 để tặng cậu con trai nhỏ của mình, khi ra đời đã trở nên nổi tiếng. Trong tiểu thuyết, Stevenson chỉ có:
Fifteen men on the dead man's chest
Yo ho ho... and a bottle of rum
9 năm sau, Young E.Allison, một nhà thơ, đã phát triển mấy câu đó thành 1 bài thơ gọi tên là Derelict. Derelict là từ dùng để chỉ những con tàu ma trôi dạt trên đại dương, được bao phủ bằng vô số những huyền thoại với cái tên Người Hà Lan bay. Nhưng có lẽ vì mấy câu ban đầu kia nổi tiếng quá nên mọi người vẫn thường gọi luôn cả bài thơ này là Fifteen men..., Yo ho ho hay And a bottle of rum mà chẳng mấy ai nhớ cái tên Derelict.

15 thằng trên...?


Chính xác phải là "15 thằng trên ĐẢO Hòm người chết" (Fifteen men on THE Dead man's chest).

Dead man's chest là một hòn đảo hoang nhỏ nằm trong vùng biển Caribe. Chuyện kể rằng, thuyền trưởng cướp biển Edward Teach, nổi danh với biệt hiệu Blackbeard, trừng phạt một nhóm thủy thủ bằng cách bỏ họ lại trên hòn đảo hoang này với một con dao và một "rum" mỗi người. Hàng tháng sau, khi quay lại, thấy 15 người vẫn sống, thế là xuất hiện câu:
Fifteen men on the dead man's chest
Yo ho ho... and a bottle of rum
Bởi vậy chính xác nguyên bản của mấy câu trên phải là "15 thằng trên đảo Hòm người chết".

Nhưng rồi qua thời gian, cái địa danh Dead man's chest kia cũng bị quên lãng, rồi chắc cũng để "nghiêng ngả" hơn, bây giờ ai cũng hát

15 thằng trên hòm người chết, ô hô hô
Be rượu rum say tít cung thang...
(Fifteen men on A dead man's chest
Yo ho ho... and a bottle of rum)

Phổ nhạc

Đã có nhiều bài nhạc phổ cho bài thơ này nhưng hầu hết đều có giai điệu na ná nhau. Có lẽ vì chính bản thân bài thơ đọc lên cũng đã có một âm điệu riêng rồi.